แกะรอยศิลปกรรมสมัยอยุธยา ท่ามกลางความศิวิไลซ์ของมหานคร ผู้เขียน ผศ.ดร. ประภัสสร์ ชูวิเชียร "อยุธยาในย่านกรุงเทพฯ ศิลปกรรมที่สัมพันธ์กับแม่น้ำลำคลอง" คือ หนังสือที่รวบรวมศิลปกรรมโบราณ อันเป็นหลักฐานสำคัญในหน้าประวัติศาสตร์ที่บ่งถึงการเติบโตของกรุงเทพฯ หรือบางกอกในสมัยอยุธยา ไม่ว่าจะเป็นวัดที่เป็นศูนย์กลาง อุโบสถ ใบเสมา เจดีย์ ผู้เขียนได้ออกสำรวจตามเส้นทางแม่น้ำลำคลอง เพื่อนำมาวิเคราะห์ตรวจสอบอายุสมัย ผลปรากฏว่า ศิลปกรรมในกรุงเทพฯ ยังคงเหลือร่องรอย ซากอารยธรรมโบราณที่กำหนดอายุสมัยได้ถึงอยุธยาตอนต้น อันเป็นสิ่งคนกรุงเทพฯ นานวันได้หลงลืมร่องรอยเหล่านี้ไปหมดแล้ว หรือแท้จริงแล้วอาจไม่เคยรู้ว่ากรุงเทพฯ ยังมีวัดร้างซ่อนอยู่ สารบัญ บทที่ 1 แม่น้ำลำคลองกับชุมชนที่ "ปากใต้" พื้นที่กรุงเทพฯ และปริมณฑล ในสมัยอยุธยา บทที่ 2 วัดปรางค์หลวง สถาปัตยกรรมอยุธยาที่เก่าแก่ที่สุดในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล บทที่ 3 พระพุทธรูปศิลปะอยุธยาที่พบในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล หลักฐานศิลปกรรมสำคัญของชุมชนยุคแรก บทที่ 4 ใบเสมอ ร่องรอยการสถาปนาวัดวาอารามสมัยอยุธยาในกรุงเทพฯ และปริมณฑล บทที่ 5 อาคารอุโบสถวิหาร หลักฐานความเฟื่องฟูของพื้นที่กรุงเทพฯ และปริมณฑลในสมัยอยุธยา บทที่ 6 เจดีย์ศิลปะอยุธยาในกรุงเทพฯ และปริมณฑลกับหลักฐานที่เหลืออยู่จำกัด บทที่ 7 พัฒนาการของย่านกรุงเทพฯ และปริมณฑล ในสมัยอยุธยาวิเคราะห์จากความสัมพันธ์ระหว่างศิลปกรรมกับภูมิประเทศและชุมชน บทที่ 8 บทสรุป ข้อเสนอแนะ การเผชิญหน้ากับอนาคตที่ไร้อดีตของกรุงเทพฯ และปริมณฑล